Stropodach – co warto wiedzieć o tej konstrukcji dachu?

Stropodach to inna nazwa dachu płaskiego, w którym dach pełni jednocześnie funkcję stropu nad ostatnią kondygnacją. Spadki w jego konstrukcji uzyskuje się poprzez wprowadzenie warstwy kształtującej w formie wylewki lub ażurowych ścianek. Ze względu na dokładną budowę tej konstrukcji, stropodach możemy podzielić na kilka rodzajów. W tym artykule omówimy specyfikę tej konstrukcji oraz pokrótce opiszemy najczęściej stosowane rodzaje stropodachów. 

Czym jest stropodach?

Jak sama nazwa wskazuje, stropodach to konstrukcja, która pełni jednocześnie funkcję stropu nad ostatnią kondygnacją oraz dachu. Zaletą płaskiego dachu jest bez wątpienia niewrażliwość na wiatr, a jednocześnie możliwość aranżacji przestrzeni. Coraz popularniejsze stają się zielone dachy z roślinnością, które zapewniają lepszą retencję wody. Stropodachy są bardzo popularną alternatywą dla dachów spadzistych i coraz częściej wieńczą domy zachowane w modernistycznej stylistyce. Mogą być wyposażone w okap wysunięty poza obrys budynku, osłaniający elewację przed deszczem. W takich okapach można również montować nowoczesne oświetlenie. Trzeba zatem przyznać, że stropodach oferuje całkiem spore możliwości w nowoczesnych domach. 

Rodzaje stropodachów

Ze względu na dokładną budowę i wykończenie konstrukcji możemy wyróżnić kilka rodzajów stropodachów: pełne (niewentylowane), wentylowane, odpowietrzane, odwrócone, a także stropodachy zielone z roślinnością. Wbrew pozorom poszczególne stropodachy różnią się w wielu istotnych kwestiach, co może przekładać się na trwałość oraz funkcjonalność budynku. Poniżej pokrótce opisujemy najważniejsze rodzaje stropodachów: 

Stropodach pełny

Stropy niewentylowane pełne dawniej cieszyły się większą popularnością, natomiast we współczesnym budownictwie częściej ustępują pola stropodachom wentylowanym. Na konstrukcję nośną dachu (strop) układa się paroizolację, a na niej materiał termoizolacyjny. Może to być styropian lub wełna, ale w przypadku zastosowania tego drugiego materiału potrzebna jest warstwa gładzi cementowej na termoizolacji. Ostatnią warstwą tej konstrukcji jest pokrycie dachu, które ma zapewnić należytą odporność przed wilgocią. Dobre właściwości hydroizolacyjne posiada papa termozgrzewalna, którą dość często wykańcza się stropodachy.

W przypadku stropodachów pełnych zalecany jest większy spadek umożliwiający swobodne spływanie wody opadowej. Stropodach pełny ma pewne istotne wady – wszelkie błędy konstrukcyjne i niedostateczny spadek sprzyjają przedostawaniu się wilgoci do warstwy termoizolacyjnej, co może prowadzić do jej uszkodzenia i spadku efektywności. 

Stropodach odpowietrzany

Jego konstrukcja jest niemal identyczna, jak stropodach pełny, ale stosuje się tutaj odpowietrzenie, które ma zapobiegać problemowi zawilgocenia termoizolacji. W tym celu, pod pokryciem dachu stosuje się kanaliki odpowietrzające wykonane z papy perforowanej lub termoizolacji układanej w pewnych odstępach. Kanaliki muszą mieć dostęp do powietrza zewnętrznego, co można uzyskać poprzez obróbkę blacharską lub zastosowanie systemowych odpowietrzników. Kanaliki zapobiegają tworzeniu się pęcherzy oraz oprowadzają parę wodną oraz powietrze pod ciśnieniem gromadzące się pod pokryciem dachu. W ten sposób zabezpiecza się termoizolację. 

Stropodach wentylowany

O krok dalej idzie natomiast stropodach wentylowany, w którym pod pokryciem dachowym pozostawia się pustą przestrzeń, w której zachodzi cyrkulacja powietrza. W ten sposób możliwe jest usunięcie pary wodnej i wyrównanie ciśnienia, co zabezpiecza termoizolację, która znajduje się pod pustą przestrzenią, nad którą montowane jest pokrycie dachowe. Nawet jeśli przedostanie się tu wilgoć na skutek intensywnych opadów deszczu, wilgoć ta zostanie osuszona i usunięta z pomocą krążącego powietrza. Układ kolejnych warstw od dołu wygląda następująco: układ nośny (strop), paroizolacja, termoizolacja, warstwa wentylowana, warstw konstrukcyjna pod pokrycie dachowe, pokrycie dachowe. Otwory wentylacyjne powinny stanowić przynajmniej 1% powierzchni stropodachu a najlepiej jest je umiejscowić przy ścianach attykowych, co zapewni dostęp do powietrza niezależnie od kierunku wiatru. Co więcej, taka konstrukcja dachu ułatwia wdmuchiwanie sypkiego materiału termoizolacyjnego, gdyby zaszła konieczność docieplenia konstrukcji. 

Stropodach odwrócony

Sporą innowację wprowadziły natomiast stropodachy odwrócone, w których na warstwę konstrukcyjną stropu nakłada się hydroizolację. Dzięki temu jest ona lepiej chroniona przed warunkami atmosferycznymi, które mogłyby prowadzić do uszkodzeń mechanicznych i nieszczelności. Na hydroizolacji układa się termoizolację, a następnie warstwę dociążającą w postaci żwiru lub płyt betonowych. Bardzo istotne jest, aby termoizolacja została dobrze dociśnięta do hydroizolacji. Na takim stropodachu można zaaranżować przestrzeń użytkową, np. taras. Na betonowych płytach można powiem położyć płytki czy też kompozytowe panele. Stropodach odwrócony jest również podstawą dla stropodachu zielonego, na którym można posadzić roślinność. Na dachu nie można jednak stosować ziemi ogrodowej lub humusu, aby nie zamulić warstwy filtracyjnej. Nowoczesna technologia pozwala na stworzenie całkowicie płaskiego stropodachu poprzez zastosowanie odpływów odwadniających umieszczonych w warstwie pokrycia. 

Stropodach zielony

Jak wspomnieliśmy, stropodach odwrócony często stanowi podstawę dla dachów zielonych, ale w tym przypadku stosuje się nieco odwrócony układ warstw. Mamy warstwę konstrukcyjną, hydroizolację, termoizolację, warstwę ochronną, warstwę drenażową, warstwę filtracyjną i na końcu warstwę wegetatywną. Do stworzenia warstwy wegetatywnej wykorzystuje się najczęściej kruszywo keramzytowe, mieloną cegłę oraz domieszkę gleby naturalnej. Stropodach zielony wspiera retencję wody na działce, a połowa jego powierzchni może być zaliczona jako powierzchnia czynna biologicznie. Stropodachy zielone są coraz częściej spotykane w przestrzeni miejskiej.