Inspektor nadzoru budowlanego to urzędnik, który czuwa nad tym, aby budowa odbywała się zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa oraz standardami bezpieczeństwa. Oprócz nadzoru budowlanego inspektor współpracuje z organami kontroli państwowej. Należy jednak wiedzieć, że nie jest to jedyne stanowisko urzędnicze, które zajmuje się tego typu nadzorem. Inne to powiatowy inspektor nadzoru budowlanego, wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego występujący w imieniu wojewody oraz Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego. Jednakże podczas budowy domu jednorodzinnego będziemy mieć kontakt tylko z powiatowym inspektorem nadzoru budowlanego, ponieważ to właśnie on zajmuje się kontrolą budynków stawianych w celach mieszkalnych.
Szczegółowe zadania i obowiązki inspektora nadzoru budowlanego
Do głównych obowiązków inspektora budowlanego należy przyjmowanie zawiadomień o nieprawidłowościach i zagrożeniach w obiektach budowlanych ich kontrola i weryfikacja oraz usuwanie. Inspektor ma również możliwość nałożenia kary na inwestora, jeśli budowa domu nie jest przeprowadzana zgodnie z obowiązującym prawem budowlanym lub przyjętymi standardami bezpieczeństwa. W zakresie uprawnień tego specjalisty jest również wydawanie nakazów rozbiórki obiektu, jeśli jego budowa odbywa się wbrew przepisom. Inspektor nadzoru budowlanego odpowiada także za badanie przyczyn wypadków występujących na budowach.
Co może sprawdzić inspektor nadzoru budowlanego podczas kontroli?
W praktyce praca inspektora nadzoru budowlanego wygląda tak, że może on wejść na budowę i dokonać kontroli:
- projektu domu,
- wymaganych uprawnień,
- dokumentacji technicznej budowy,
- dokumentów związanych z uzyskaniem pozwolenia na budowę,
- prowadzonych prac budowlanych,
- materiałów budowlanych wykorzystywanych do budowy,
- uprawnień osób pełniących funkcje kierownicze na budowie.
Należy również wiedzieć, że inspektor nadzoru budowlanego ponosi za swoją pracę odpowiedzialność cywilną lub odpowiedzialność karną. Co sprawia, że do swoich obowiązków musi podchodzić niezwykle rzetelnie.
Jakie uprawnienia ma inspektor nadzoru budowlanego?
Wizyta inspektora nadzoru budowlanego na placu budowy jest stresująca dla wykonawców w tym głównie dla kierownika budowy. Wynika to z rozbudowanych uprawnień, jakie posiada ten urzędnik. W przypadku stwierdzenia niepokojących nieprawidłowości w przebiegu budowy inspektor budowlany może zażądać ich usunięcia. A jeśli niezgodność z projektem budowlanym jest znaczna, może zakazać dalszego prowadzenia robót budowlanych. Nie inaczej jest, gdy prowadzone działania zagrażają bezpieczeństwu ludzi lub mienia.
Dodatkowo może domagać się także wykonania różnorodnych badań oraz prób, które w praktyce będą wymagać odkrycia elementów ukrytych. To problematyczne i czasochłonne. Co więcej, inspektor może poprosić o przedstawienie ekspertyz związanych z materiałami budowlanymi wykorzystywanymi na budowie. Należy mieć świadomość, że kary nakładane przez inspektora nadzoru budowlanego mogą mieć również wymiar finansowy. Duże nieprawidłowości mogą skutkować karami dochodzącymi do pięciu tysięcy złotych.
Do najczęściej diagnozowanych problemów na placach budowy należy rozpoczęcie prac przed uprawomocnieniem się pozwolenia na budowę oraz zastosowanie materiałów budowlanych, które nie posiadają wymaganych prawem atestów.
Inspektor nadzoru budowlanego a kierownik budowy – czym różnią się te dwa stanowiska?
Inspektor nadzoru budowlanego oraz kierownik budowy pełnią dwie zupełnie różne funkcje. Co więcej, z uwagi na możliwy konflikt interesów stanowiska te nigdy nie powinny być powiązane. Kierownik budowy reprezentuje bowiem interesy wykonawcy, natomiast inspektor nadzoru budowlanego reprezentuje interesy inwestora. Dodatkowo inspektor budowlany jest urzędnikiem, który może kontrolować działania na budowie na każdym etapie i jeśli uzna, że nie spełniają one określonych norm, może zażądać wprowadzenia niezbędnych zmian. W praktyce można powiedzieć, że inspektor kontroluje pracę kierownika budowy. Ten natomiast odpowiada za wszystko, co dzieje się na budowie łącznie z organizacją pracy ekip budowlanych oraz drobiazgowym prowadzeniem dokumentacji.
Kto może zostać inspektorem nadzoru budowlanego?
Podstawą jest wykształcenie techniczne – z reguły ukończone studia na kierunku budownictwo. Kolejną sprawą jest praktyka zawodowa na budowach, której długość określają przepisy budowlane. Niezbędne jest również uzyskanie wymaganych uprawnień w zakresie prawa budowlanego oraz norm budowlanych obowiązujących w naszym kraju. Dodatkowo przyszły inspektor nadzoru budowlanego powinien być członkiem izby samorządu zawodowego np. Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa. Wymogiem koniecznym jest także ważne ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej.
Jak następuje wybór inspektora nadzoru budowlanego?
Inspektor budowlany jest urzędnikiem państwowym, co oznacza, że musi on zostać powołany na swoje stanowisko. Wybór dokonywany jest przez starostę spomiędzy minimum trzech kandydatów wskazanych przez wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego. Jeśli starosta nie podejmie wiążącej decyzji o powołaniu powiatowego inspektora nadzoru budowlanego w ciągu trzydziestu dni, konieczność wyboru przechodzi na wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego.
Czy są sytuacje, w których współpraca z inspektorem nadzoru budowlanego jest konieczna?
Budowa domu jednorodzinnego nie nakłada na wykonawcę automatycznej współpracy z inspektorem nadzoru budowlanego. Oczywiście inspektor może pojawić się na placu budowy, jeśli zaistnieje prawdopodobieństwo nieprawidłowości w zakresie prac budowlanych lub administracyjnych. Również inwestor może sam zatrudnić inspektora budowlanego, jeśli zależy mu na tym, by budowa przebiegała zgodnie z obowiązującym prawem oraz zasadami bezpieczeństwa.
Jednakże należy mieć świadomość, że istnieją sytuacje, w których wizyta inspektora na budowie jest konieczna np. gdy kubatura budynku wynosi minimum 2500 m³ lub nieruchomość cechuje się ponadprzeciętnym poziomem skomplikowania. W praktyce oznacza to, że inspektor jest zobowiązany kontrolować budowy budynków biurowych, domów wielorodzinnych, ale także mostów czy dróg.
Ile kosztuje zatrudnienie inspektora nadzoru budowlanego?
To jaki będzie koszt zatrudnienia inspektora nadzoru budowlanego, zależy w największym stopniu od tego, na jaki okres go zatrudnimy. Nie ma jednolitej stawki dla tego rodzaju współpracy, jednakże należy liczyć się z wydatkiem kilku tysięcy złotych. Jeśli zaś chodzi o umowę obejmującą tego rodzaju nadzór inwestorski, to swoją formą przypomina ona klasyczną umowę zlecenie, w której to strony ustalają, jaka będzie wysokość wynagrodzenia za pracę inspektora.
Dlaczego nadzór budowlany jest istotny?
Nadzór na budowie jest ważny zarówno z punktu widzenia bezpieczeństwa pracowników, jak i również docelowych mieszkańców budynku. Należy mieć bowiem świadomość, że każda nieprawidłowość lub działanie niezgodne z prawem może stanowić realne zagrożenie dla zdrowia i życia ludzkiego. Z tego powodu praca inspektora nadzoru budowlanego to niezwykle odpowiedzialne zadanie.
I choć może się okazać, że podczas budowy domu w ogóle nie dojdzie do kontroli inspektora budowlanego, co jednak nie oznacza, że nie trzeba być na nią gotowym w każdej chwili. Warto mieć tego świadomość.