Niespełna 10-letnie budynki mogą już bardzo odstawać od standardów, jakie spełniają współczesne domy w kontekście charakterystyki energetycznej. W 2021 roku wprowadzone nowe Warunki Techniczne dla nowych domów, przez co projekty muszą spełniać jeszcze bardziej rygorystyczne normy. Zawsze można jednak poprawić charakterystykę energetyczną istniejących już budynków. Na tym polega właśnie termomodernizacja, będąca tematem tego artykułu.
Co to jest termomodernizacja budynku?
Termomodernizacja to zbiór prac w istniejącym budynku, których celem jest poprawienie efektywności energetycznej. Można to uzyskać na kilka sposobów – poprzez ocieplenie obiektu oraz docieplenie newralgicznych punktów, wymianę drzwi i okien, a także zmianę systemu grzewczego. W ramach termomodernizacji obniża się zapotrzebowanie budynku na energię pierwotną do celów grzewczych. W rezultacie, budynek staje się dużo bardziej energooszczędny, przez co generuje niższe koszty eksploatacyjne. Jest to zatem korzystana inwestycja w przyszłość.
Problemem jest jednak to, że termomodernizacja budynku to dość kosztowny proces. W przypadku starych, kilkudziesięcioletnich domów, doprowadzenie ich do standardów współczesnych domów może kosztować nawet ponad 100,000 zł. Warto zatem wiedzieć, jakie prace należy wykonywać w pierwszej kolejności, a z jakimi pracami można się wstrzymać. Zaplanowanie skutecznej termomodernizacji jest możliwe z pomocą audytu energetycznego.
Na czym polega audyt energetyczny?
Audyt energetyczny to procedura, która pozwala uzyskać informacje na temat aktualnej charakterystyki energetycznej budynku. Wykonuje się badania i pomiary, które pozwalają określić ilość i strukturę zużytej energii, a na podstawie tych informacji zaleca się konkretne rozwiązania. Na audyt energetyczny składa się kilka elementów: dokładna inwentaryzacja sprzętu zużywającego energię elektryczną, ocena właściwości cieplnych budynku, rekomendacje zawierające sposoby na obniżenie zużycia energii, ocena opłacalności każdego przedsięwzięcia, a także wskazanie, jaka kolejność prac przy termomodernizacji będzie optymalna. Audyt energetyczny może zostać przeprowadzony przez audytora lub doradcę energetycznego posiadającego stosowne uprawnienia. Koszt audytu energetycznego w domu jednorodzinnym wynosi ok. 200 – 500 zł.
Jakie prace zaliczają się na poczet termomodernizacji?
Istnieje wiele sposobów na poprawienie charakterystyki energetycznej oraz zmniejszenie zużycia energii w istniejących budynkach. Oto najważniejsze z nich:
- ocieplenie ścian zewnętrznych, dachu spadzistego, stropodachu oraz podłóg parteru lub docieplenie newralgicznych punktów, w których wykryto mostki termiczne,
- wymiana okien oraz drzwi zewnętrznych,
- wymiana indywidualnego źródła ciepła na rzecz przyłącza do systemu ciepłowniczego,
- wymiana instalacji grzewczej na system bardziej efektywny i energooszczędny,
- modernizacja pozostałych systemów HAVC, a zatem wentylacji i klimatyzacji,
- modernizacja instalacji elektrycznej oraz oświetlenia,
- wprowadzenie do domu technologii korzystających z odnawialnych źródeł energii, np. instalacji fotowoltaicznej.
Jak już mówiliśmy, termomodernizację budynku powinno się realizować etapami, ponieważ niektóre z wprowadzonych zmian przyniosą mało satysfakcjonujący efekt, jeśli wcześniej nie zrealizuje się prac ważniejszych. Dlatego tak istotną kwestą jest rzetelny audyt energetyczny.
Od jakich prac należy rozpocząć termomodernizację?
Kluczową kwestią jest obniżenie współczynnika przenikania ciepła dla poszczególnych przegród budynku. W pierwszej kolejności należy zatem zatroszczyć się o ocieplenie budynku, docieplenie newralgicznych miejsc oraz wymianę okien i drzwi na bardziej energooszczędne. W ten sposób wyeliminowane zostaną mostki termiczne odpowiedzialne za wymianę ciepła. Dopiero gdy uszczelnimy nasz dom od zewnątrz, warto zabrać się za prace od wewnątrz, czyli wymianę i modernizację systemów HAVC (ciepło, klimatyzacja, wentylacja) oraz instalacji elektrycznej. Wymiana instalacji w nieocieplonym budynku z nieszczelnymi oknami praktycznie nie przyniesie żadnego efektu, ponieważ produkowane ciepło będzie szybko opuszczać budynek przez mostki termiczne.
Ile może kosztować pełna termomodernizacja budynku?
Ocieplenie domu to wydatek rzędu 250 – 300 zł za każdy metr kwadratowy powierzchni licząc koszt materiału oraz robocizny. Ocieplenie przeciętnego domu jednorodzinnego to wydatek rzędu ok. 20,000 – 30,000 zł. Koszt wymiany okien i drzwi zewnętrznych w budynku to wydatek rzędu kilku, kilkunastu tysięcy złotych w zależności od liczby okien oraz ich wymiarów. Jeśli chodzi o wymianę instalacji grzewczej, jest to wydatek rzędu od 12,000 do nawet 50,000 zł w zależności od wybranej instalacji. Najdroższe są pompy ciepła, ale z drugiej strony jest to najlepsza inwestycja w przyszłość, która pozwoli znacznie obniżyć zużycie energii. W sumie, pełna termomodernizacja domu może kosztować nawet ponad 100,000 zł. Warto jednak pamiętać o tym, że w aktualnie w Polsce istnieją liczne dofinansowania, jak chociażby Moje Ciepło czy Czyste Powietrze, w ramach których można otrzymać dofinansowanie na termomodernizację domu.